In een brief aan Joseph Destrée, conservator van het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis te Brussel, schrijft Fritz enthousiast over zijn aanwinst ‘u zal doen geel en groen worden van nijd. Als sculptuur is het beeldje gelijkwaardig met de beste schilderkunst van de vijftiende eeuw, en ik geloof niet dat gij één enkel stuk bezit om ermee op één lijn te stellen…’.
De verrezen Christus staat, op een lendendoek na, naakt rechtop. Zijn gelaatstrekken verraden het doorstane leed. Hij toont de kruiswonden in zijn handen, voeten en rechterzijde en hij draagt een kostbare kazuifel, waarop hij ook staat. Daaronder zien we gras met bloemen. Twee knielende engelen dragen brandende kaarsen. Twee zwevende engelen houden de kazuifel van Christus open. De linkse draagt de speerpunt waarmee Christus’ zijde doorboord werd. De rechtse hield waarschijnlijk de drie nagels vast waarmee Christus aan het kruis werd genageld. De engel bovenaan draagt Christus’ doornenkroon. Deze martelwerktuigen zijn de “Arma Christi”, de instrumenten van Christus’ lijden. Maar door dit lijden overwon hij de dood.
Het beeld verwijst naar de christelijke eredienst. De kazuifel, de kaarsen... Let ook op de bloeddruppels onder de zijwonde, in de vorm van een druiventros. De Man van Smarten liet de eerste eigenaar mediteren over de verlossing van de mensheid uit zonde en dood. De Man van Smarten is aan alle zijden tot in de kleinste details bewerkt. Het beeldje heeft een bijzonder hoge artistieke kwaliteit. Waarschijnlijk was het beeld bestemd voor privégebruik door een geestelijke of een begoede, eventueel vorstelijke opdrachtgever.
Anoniem, Man van Smarten, Zuidelijke Nederlanden, ca. 1460-1470, albast, enkele sporen van polychromie, hoogte 39,3 cm, Museum Mayer van den Bergh, foto’s Ans Brys.