Overslaan en naar de inhoud gaan
© Ans Brys

Van broos naar onbreekbaar: de restauratie

Het kriebelde al langer bij restaurateur Joost Caen om het bijzondere glasraam van Museum Mayer van den Bergh mee te helpen bewaren voor de toekomst. Wanneer hij er eindelijk mee aan de slag mag, blijkt het inderdaad een ‘match made in heaven’. Want Joost is absoluut gefascineerd door glas in lood. Een fascinatie die hij, samen met zijn jarenlange expertise, ook graag doorgeeft aan de studenten van de masteropleiding Conservatie-restauratie van UAntwerpen.

© Ans Brys

De restauratie start met het zorgvuldig verwijderen van De Annunciatie uit het buitenraam waarin het gevat zit. Een ideale plek om het werk te bewonderen, maar minder ideaal om het te bewaren. In het atelier wordt het resultaat van de temperatuurverschillen en vochtschommelingen pijnlijk duidelijk: het glasraam is behoorlijk aangetast door corrosie.

Joost maakt eerst een tekening van de binnen- en buitenkant. Daarop duidt hij niet alleen de schildering en de loodlijnen maar ook de staat van het glas aan, inclusief breuken, breukloden en corrosie. Daarna gaat het paneel onder de macro-XRF-scanner van UAntwerpen om nog meer details en chemische informatie te verzamelen.

 

© Ans Brys

Dan begint het échte werk. Het slordige loodnet uit de jaren 1970 wordt verwijderd en op de werktafel blijft een reeks losse stukjes glas over. Onherstelbaar gebroken, zo lijkt het wel. Niet dus.

Joost reinigt de stukjes één voor één. Samen met het restauratieteam bepaalt hij welke stukjes worden hersteld en hoe. Glassnijders, gruistangetjes, lijmpotten, verf en schilderborstels worden bovengehaald en de bakoven gaat aan. Een oneerbiedige samenvatting van het zeer secure werk van Joost. Met zijn vakmanschap weet hij uiteindelijk de gebroken puzzel terug te leggen tot een schitterend glasraam dat weer volop met het licht kan meebewegen.

Joost Caen: 

“Glas leeft mee met het licht. Het is een dynamisch materiaal. Het maakt het licht van de ochtend, het licht van de middag, het licht van de avond, zoveel boeiender.” 

Meld je aan voor de nieuwsbrief