Veelgevraagde kenner van munten
Behalve 3100 kunstwerken telt de collectie ook zowat 2500 munten en penningen, van de Grieks-Romeinse oudheid tot de 19de eeuw. Fritz Mayer van den Bergh verzamelt ze al als tiener en hij wordt later een befaamde numismaat of ‘muntenkenner’. Vaak vraagt men hem om raad. Ook de stad Antwerpen doet dat. Textiel is een andere specialiteit van hem. Ook zijn moeder heeft daar bijzondere belangstelling voor.
Verzamelaar-verkoper
Het lijkt een vreemde combinatie, maar Fritz Mayer van den Bergh verkoopt ook stukken uit zijn verzameling. In 1891 en 1892 zelfs het grootste deel van zijn collectie. Die is op dat moment heel divers en bevat zowel kunst als gebruiksvoorwerpen, waaronder sloten en sleutels, en ook wapens.
De huidige museumcollectie is dus in nog geen tien jaar tijd ontstaan: tussen 1892 en 1901, het jaar van zijn dood. Nog een voorbeeld: als hij in 1898 de collectie-Micheli koopt, goed voor veel middeleeuwse beeldhouwkunst, verkoopt hij later een kleine 300 van de 451 voorwerpen weer.
Oud en onbekend
In 1891 pas koopt Fritz Mayer van den Bergh zijn eerste schilderij. Vanaf 1892 legt hij de nadruk op schilderijen en beeldhouwwerken, en op kwaliteit. Hij is een voorloper. Zo legt hij zich toe op kunstenaars en periodes die in zijn tijd nog niet echt in de belangstelling of in de gunst staan: middeleeuwse gotische beeldhouwkunst, de vroege renaissance, het Antwerpse maniërisme en… Pieter Bruegel.
Toch is hij ook een ‘traditionele’ verzamelaar: Italiaanse meesters, Hollandse schilders van genretaferelen, landschappen en stillevens, portretten… En niet te vergeten (maar doorgaans niet te zien in het museum): Fritz Mayer van den Bergh verzamelt ook prenten en tekeningen.
Kunstige ambachten
‘Toegepaste kunsten’: dat is een verzamelnaam voor kunsttakken waarvan de objecten ooit een (praktische) functie hadden of konden hebben. Kunstnijverheid of -ambachten, zegt men ook wel.
Zijn leven lang verzamelt Fritz Mayer van den Bergh textiel, edelsmeedkunst, meubels, koperwerk, manuscripten, porselein, glasramen… Ook hierdoor is hij een voorloper. En opnieuw toont hij zijn neus voor kwaliteit en voor echte schatten. Een aantal voorwerpen behoort nog altijd tot het interieur van het museum, zoals glasramen en historische meubels.